ძაღლებში პერიანალური მიდამოს სიმსივნე შეიძლება იყოს ძალიან გავრცელებული, ძირითადად არის სამი ტიპი: ერთი კეთილთვისებიანი სახელწოდებით პერიანალური ადენომა, რომელიც ძირითადად გავლენას ახდენს არასტერილიზებულ მამრ ძაღლებზე; და ორი ავთვისებიანი, ანალური ტომრების ადენოკარცინომა და პერიანალური ადენოკარცინომა, მეტასტაზების და პარანეოპლასტიკური სინდრომის მაღალი ალბათობით ჰიპერკალციემიით.
ასოცირებული კლინიკური ნიშნებია ის ნიშნები, რომლებიც წარმოიქმნება მასის ზრდის შედეგად ძაღლების მგრძნობიარე ზონაში, რომლებიც იწყებენ ლეკვას, ცოცვას და თვითდასახიჩრებას, რაც იწყებს სისხლდენას, ტკივილს და იწვევს დისკომფორტს. და მეორადი ინფექციები, რომლებიც იწვევენ ცხელებას და შესაძლოა ფისტულაცია. დიაგნოზი მიიღწევა ციტოლოგიით და ბიოფსიით და მკურნალობა იქნება ქირურგიული და სამედიცინო. ჩვენს საიტზე ამ სტატიაში განვიხილავთ პერიანალური სიმსივნის თემას ძაღლებში, მის სიმპტომებს და მკურნალობას
პერიანალური სიმსივნეების სახეები ძაღლებში
პერიანალურ მიდამოში, რომელიც ვრცელდება ანუსსა და ძაღლის სასქესო ორგანოებს შორის, შეიძლება მოხდეს ისეთი პათოლოგიები, როგორიცაა სიმსივნე. ეს არის ძალიან კარგად ინერვატიული და სარწყავი ადგილი, ამიტომ მანიპულაციის დროს ტკივილი და მგრძნობელობა ძალიან მაღალია.
წლის გარშემო ვხვდებით ორ სტრუქტურას:
- ანალური ჩანთები: ბრმა ფსკერის დივერტიკულა ანუსის თითოეულ მხარეს, გარე და შიდა ანალურ სფინქტერს შორის.მისი ფუნქციაა ბლანტი, სეროზული და უსიამოვნო სუნის სითხის დაგროვება, რომელიც სინთეზირდება შინაგანი ჯირკვლებით და ბუნებრივად გამოიყოფა ძაღლებში დეფეკაციის დროს. ის სასარგებლოა ძაღლებს შორის ამოცნობაში და ასევე გამოიყოფა სტრესულ სიტუაციებში.
- პერიანალური ჯირკვლები: ასევე უწოდებენ ცირკუმალურ ან ჰეპატოიდურ ჯირკვლებს, რომლებსაც აქვთ ჰორმონის რეცეპტორები (ანდროგენები, ესტროგენები და ზრდის ჰორმონი). ისინი განლაგებულია ძაღლის ანუსის მიმდებარე კანქვეშა ქსოვილში. ეს არის ცხიმოვანი ტიპის ჯირკვლები, რომლებიც არ გამოყოფენ შინაარსს.
სხვადასხვა სიმსივნეების სიმსივნე შეიძლება გამოჩნდეს პერინეალურ მიდამოში , ყველაზე გავრცელებულია შემდეგი:
- პერიანალური ადენომა: შეიმჩნევა მასა კუდის ძირში ან პერიანალურ მიდამოში პროგრესირებადი და უმტკივნეულო ზრდით. ზოგჯერ მას შეუძლია დაწყლულება. ის უფრო ხშირად გვხვდება ხანდაზმულ არაკასტრაციულ მამაკაცებში, რაც მათში ყველაზე გავრცელებული სიმსივნეა.თუმცა, ის ასევე გვხვდება ქალებში, განსაკუთრებით სტერილიზებულებში. ეს არის კეთილთვისებიანი პროცესი.
- პერიანალური ადენოკარცინომა: ეს არის ასევე პერიანალური ჯირკვლების სიმსივნე იგივე მახასიათებლებით, როგორც წინა, მაგრამ ავთვისებიანი და, შესაბამისად, უფრო დიდი აგრესიულობით. მისი მიღება შესაძლებელია ნებისმიერ ასაკში და ნებისმიერ სქესში.
- ანალური ჯირკვლის ადენოკარცინომა: ეს არის ყველაზე გავრცელებული სიმსივნე სტერილიზებულ და არასტერილურ ქალებში და ხანდაზმულ ძაღლებში. ამ სიმსივნეში ვითარდება ჰიპერკალციემია (კალციუმის მომატება სისხლში).
აღსანიშნავია, რომ არსებობს გარკვეული რასობრივი მიდრეკილება პერიანალური სიმსივნეების განვითარების მიმართ, უფრო ხშირია:
- Კოკერ სპანიელი.
- ფოქსტერიერი.
- სკანდინავიური წარმოშობის რასები.
- მსხვილი ჯიშები, შესაძლოა ასოცირებული იყოს სათესლე ჯირკვლის სიმსივნესთან.
პერიანალური სიმსივნის სიმპტომები ძაღლებში
პერიანალურ ადენომაში, ძაღლები თავდაპირველად არ აჩვენებენ არც ტკივილს და არც ასოცირებულ სიმპტომებს. დროთა განმავლობაში და თუ ისინი დაინფიცირდებიან, მათ შეუძლიათ გამოავლინონ ცხელება, სისუსტე და ანორექსია თუ ზომა ძალიან დიდია, მათ შეუძლიათ წარმოაჩინონ კოლორექტალური ობსტრუქცია და პერინეალური ტკივილი, რაც იწვევს ძაღლისთვის დეფეკაცია ძალიან რთული და მტკივნეული პროცესია.
პერიანალური ადენოკარცინომა უფრო აგრესიულია და შეიძლება გამოჩნდეს კლინიკური ნიშნები, როგორიცაა მადის დაკარგვა, ტკივილი და ლეთარგიამათ დიდი ალბათობით გამოიმუშავებენ ჰიპერკალციემიას, როგორც პარანეოპლასტიკური სინდრომის (სიმსივნეებთან დაკავშირებული სიმპტომების ერთობლიობა), ასევე კლინიკურ ნიშნებს, რომლებიც გამოწვეულია თირკმელებში კალციუმის მატებით გამოწვეული დაზიანებით., როგორიცაა პოლიურია/პოლიდიფსიის სინდრომი (შარდვა და სასმელი ჩვეულებრივზე მეტი).
ანალური ჩანთების ადენოკარცინომაში ეს პარანეოპლასტიკური სინდრომი ასევე შეიძლება განვითარდეს, მაგრამ უფრო მცირე ზომით (დაახლოებით 25-50% ძაღლები).
შეჯამებით, პერიანალური სიმსივნეების დროს ძაღლებს შეუძლიათ გამოავლინონ შემდეგი სიმპტომოტოლოგია:
- პერიანალური ტკივილი.
- ცუდი სუნი პერიანალურ მიდამოში.
- მიდამოს დაჟინებული ლილვა.
- სიმსივნური სისხლდენა.
- ძაღლის უკანა ნაწილის გადაწევა.
- წყლული.
- მეორადი ინფექციები.
- ანალური ქავილი.
- ანორექსია.
- პოლიურია.
- პოლიდიფსია.
- ლეთარგია.
- აპათია.
- Ცხელება.
- ფისტულები.
- უუნარობა.
- Წონის დაკლება.
- კოლორექტალური ობსტრუქცია.
- ყაბზობა.
- ჰემატოქეზია (სისხლი განავალში).
- ტკივილი დეფეკაციისას (დისშეზია).
- რთული დეფეკაცია (ტენესმუსი).
ამ სიმსივნეებს აქვთ მეტასტაზების მაღალი უნარი, ჯერ შემოიჭრებიან რეგიონულ ლიმფურ კვანძებში (საყლაპავის და მენჯის) შემდეგ კი შინაგან ორგანოებში.
პერიანალური სიმსივნის დიაგნოზი ძაღლებში
ავთვისებიანი სიმსივნეზე ეჭვის შემთხვევაში უნდა ჩატარდეს დიაგნოსტიკის ვიზუალიზაციის ტექნიკა მეტასტაზების გამოსაძიებლად, ვინაიდან 50-დან პერიანალური სიმსივნეების შემთხვევების 80%-ს აქვს მეტასტაზები დიაგნოზის დროს. გამოყენებული ტექნიკაა მუცლის ღრუს ულტრაბგერა ლიმფური კვანძების და სხვა ორგანოების შესაფასებლად, როგორიცაა თირკმელები ან ღვიძლი, ხოლო რენტგენოგრაფია სასარგებლოა გულმკერდის ორგანოების, განსაკუთრებით ფილტვების ვიზუალიზაციისთვის.
სისხლის ანალიზში ჰიპერკალციემია და თირკმლის დაზიანება შეიძლება შეინიშნოს ადენოკარცინომაში.
კანის პერიანალური სიმსივნის მკურნალობა
ძაღლებში პერიანალური სიმსივნეების მკურნალობა არის ქირურგიული მოცილება. თუმცა, დამოკიდებულია სიმსივნის ტიპზე და არის თუ არა მეტასტაზები, მკურნალობა შეიძლება განსხვავდებოდეს:
- პერიანალური ადენომების შემთხვევაში, რადგან ისინი ასე მჭიდრო კავშირშია არაკასტრირებული მამრობითი სქესის ჰორმონებთან, უნდა იყოს კასტრაცია მომავალში რეციდივების რისკის შესამცირებლად, მისი 90%-ით შემცირება.
- როდესაც არსებობს მეტასტაზები ან სიმსივნე ავთვისებიანია, უნდა ჩატარდეს სრული მოცილება ქირურგიული ზღვრებით და მკურნალობა ქიმიოთერაპია და რადიოთერაპია.
- თირკმელების ფუნქციის დაზიანებისა და ჰიპერკალციემიის შემთხვევაში, სპეციფიური მკურნალობა თხევადი თერაპიით და მედიკამენტებით უნდა იქნას გამოყენებული ოპერაციამდე, ანესთეზიის რისკის შესამცირებლად.
- როდესაც ლიმფური კვანძების ზომა ართულებს დეფეკაციას, ისინი უნდა მოიხსნას პროცესის გასაადვილებლად.
ნებისმიერ შემთხვევაში აუცილებელია ვეტერინარულ კლინიკაში მისვლა, რათა სპეციალისტმა შეძლოს სიმსივნის ტიპის დიაგნოსტიკა და გადაწყვიტოს საუკეთესო მკურნალობა.
